Dłużnik w postępowaniu egzekucyjnym

Prawo polskie dostarcza narzędzi pozwalających na skuteczne egzekwowanie swoich praw. W przypadku problemów ze spłatą zobowiązań jedną z ostatecznych procedur, która może zostać wszczęta na wniosek wierzyciela przeciw dłużnikowi jest postępowanie egzekucyjne. Na każdym etapie masz prawo do obrony!

Postępowanie egzekucyjne – podstawowe informacje

Postępowanie egzekucyjne to proces, w którym państwowe organy egzekucyjne wdrażają środki przymusu w celu wypełnienia świadczeń wierzyciela, któremu świadczenia te przysługują. Postępowanie prowadzone jest wobec dłużnika a świadczenia wskazywane są w tytule egzekucyjnym.

Wyróżnić można dwa rodzaje postępowań egzekucyjnych:

1. Egzekucja sądowa, w której następuje przymusowe wykonanie zobowiązań cywilnych dłużnika wobec wierzyciela. Przykładem zastosowania tej opcji egzekucji jest spłata długu z tytułu pożyczki.
2. Egzekucja administracyjna polegająca na przymusowym egzekwowaniu wypełnienia obowiązków administracyjnych. Ten wariant egzekucji wdrażany jest na przykład w przypadku konieczności dokonania płatności wynikającej z mandatu karnego czy zobowiązań podatkowych.

Realizacją założeń postępowania egzekucyjnego zajmuje się odpowiednio powołany do tych celów organ egzekucyjny.

Wszczęcie postępowania egzekucyjnego

Warunki konieczne do wszczęcia egzekucji to przede wszystkim posiadanie przez wierzyciela ważnego tytułu egzekucyjnego, któremu sąd nadał klauzulę wykonalności. Wierzyciel musi również złożyć wymagany wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Egzekucja komornicza może zostać wszczęta z urzędu lub na wniosek takich podmiotów, jak: wierzyciel, prokurator lub organizacja pozarządowa.

Jeżeli wszczęcie egzekucji następuje z urzędu, dzieje się to na wniosek sądu pierwszej instancji. Sąd ten już wcześniej sprawę rozpoznawał i posługuje się on tytułami egzekucyjnymi ustanowionymi przez siebie w postępowaniu nieprocesowym (postanowienia zabezpieczania, spisu) lub w postępowaniu procesowym (wyroki zasądzające lub zabezpieczające).

Egzekucja wszczęta na wniosek wierzyciela umożliwia wierzycielowi wybór komornika niezależnie od miejsca zamieszkania. Komornik zobowiązany jest przyjąć wniosek o wszczęcie egzekucji. Odmówić może jedynie w wypadku, gdy zakres czynności przekracza okres sześciu miesięcy; gdy roczny wpływ spraw przekroczył pięć tysięcy przy 35% skuteczności egzekucji lub w danym roku wpłynęło do danego organu ponad dziesięć tysięcy spraw.

⠀

Organy egzekucyjne

Głównymi organami biorącymi udział w procesie egzekucyjnym są właściwe sądy rejonowe oraz działających przy nich komornicy. To je jednak nie wszystkie organy egzekucji. W całym postępowaniu uczestniczyć może również policja, wojsko czy banki, do których należy wykonywanie jedynie pewnych czynności egzekucyjnych. Ważna, w pewnych wypadkach, jest rola sądu okręgowego, który jednak nie jest organem egzekucyjnym.

Występuje on wyjątkowo jako sąd pierwszej instancji wykonując czynności w celu nadania klauzul wykonalności wydanym przez siebie orzeczeniom. Sąd okręgowy stwierdza także wykonalność orzeczeń sądów zagranicznych oraz zawartych przed nimi ugód. Jeżeli egzekucja długów dotyczy nieruchomości położonych w kilku okręgach, postanowienie dotyczące połączenia postępowań egzekucyjnych wydawane jest właśnie przez sąd okręgowy oraz w przypadku, kiedy dana sprawa została skierowana do niego przez sąd rejonowy z uwagi na poważne wątpliwości.

Sposoby egzekucji

Postępowania komornicze mają na celu spełnić roszczenie wierzyciela, dlatego też wykorzystuje się w nich różne składniki majątkowe. Bardzo często są to różnego rodzaju nieruchomości (domy, mieszkania) oraz ruchomości (na przykład samochody, sprzęty RTV, AGD i inne). Zajęciu podlegać mogą również zwierzęta, jednakże w tym procesie konieczne jest zachowanie przepisów o ochronie zwierząt.

Najczęściej jednak dąży się do zajęcia aktywów finansowych, takich jak wynagrodzenie za pracę, zajęcia rachunków bankowych, wierzytelności wynikających z tytułu wynagrodzenia umów cywilno-prawnych (na przykład umowa o dzieło). Zajęcia egzekucyjne obejmują także inne prawa majątkowe, jak akcje czy udziały w spółkach.

Postępowanie egzekucyjne – ograniczenia

Warto mieć świadomość, że nie wszystkie składniki majątkowe podlegają egzekucji. Kodeks prawa cywilnego zabezpiecza dłużnika zapewniając mu warunki godnego bytowania, dlatego też wiele dóbr nie podlega postępowaniu egzekucyjnemu. Są to wszystkie te przedmioty, które mają dla dłużnika wysoką wartość użytkową. Przedmioty i podstawowe urządzenia wyposażenia domowego nie mogą być zajęte przez komornika. Zapasy żywności, opału, zwierząt hodowlanych zapewniających byt dłużnikowi i jego rodzinie, przedmioty służące do pracy, nauki czy praktyk religijnych oraz wiele innych nie mogą być objęte egzekucją.

Podobnie sumy i świadczenia przeznaczone na wydatki lub wyjazd służbowe, czy przeznaczone przez Skarb Państwa na konkretne cele, jak na przykład stypendia, różnego rodzaju wsparcia. Egzekucji nie podlegają również świadczenia alimentacyjne, w tym zaliczki, świadczenia rodzinne, dodatki rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe i dla sierot zupełnych. Komornik nie ma prawa zająć także odszkodowań z ubezpieczeń majątkowych oraz osobowych. Szczegółowy wykaz składników majątkowych niepodlegających zajęciom egzekucyjnym zawiera Kodeks prawa cywilnego w artykułach numer 829, 831 § 1 i 833 § 6.

Prawa dłużnika w postępowaniu egzekucyjnym

Dłużnik, wobec którego wszczęto postępowanie egzekucyjne, może skorzystać ze skargi na czynności komornika. Skarga ta składana jest w sądzie rejonowym. Samo zaskarżenie nie zawiesza egzekucji czy nakazu wykonania danych czynności przez komornika. Sąd rejonowy na podstawie złożonej przez dłużnika skargi może jednak wstrzymać postępowanie oraz wykonanie czynności egzekucyjnych.

Drugim wariantem jest wytoczenie powództwa przeciwegzekucyjnego, którego powodzenie pozbawi tytuł wykonawcy prawa wykonalności w całości lub w części, ewentualnie ograniczy wykonalność. Kwestionowanie klauzuli wykonalności oraz obowiązku egzekucyjnego, które nie jest orzeczeniem sądu ma szanse na skuteczne ograniczenie a nawet zawieszenie egzekucji. Podobnie, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiły wydarzenia, które mają bezpośredni wpływ na zobowiązania. Tego typu przykładów jest kilka. Nawet osoba trzecia, której naruszone zostają prawa w przypadku egzekucji dłużnika może żądać zwolnienia zajęcia danego przedmiotu egzekucji.

Postępowanie egzekucyjne – przypadki zawieszenia i umorzenia

Postępowanie egzekucyjne może zostać zawieszone z urzędu w przypadku kiedy wierzyciel lub dłużnik nie posiadają zdolności procesowej oraz ustawowego przedstawiciela. Zawieszenie czy nawet umorzenie z urzędu następuje również w przypadku śmierci wierzyciela lub dłużnika. Śmierć dłużnika zwykle przenosi postępowanie na spadkobierców. Zawieszenie może także odbyć się na wniosek wierzyciela lub dłużnika. Wnioski te muszą być podparte istotnymi faktami. Dłużnik musi na przykład złożyć zabezpieczenie konieczne. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego może odbyć się również w oparciu o skargę złożoną na czynności komornika lub na podstawie zasadnego zażalenia na wydane postanowienie sądu. Wstrzymanie postępowania komorniczego może także nastąpić, gdy wierzyciel udziela dłużnikowi zwłoki lub dłużnik na piśmie złożył wiarygodny dowód dopełnienia swoich obowiązków.

⠀

⠀

Umorzenie postępowania egzekucyjnego odbywa się na mocy prawa w przypadku, gdy wierzyciel w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy nie wykonał czynności koniecznych do prowadzenia postępowania. Egzekucja zostaje umorzona z urzędu w przypadku gdy nie należy ona do organów sądowych, wierzyciel lub dłużnik nie posiadają zdolności sądowej oraz gdy koszty egzekucji są zbyt niskie (nie wyższe niż suma kosztów egzekucji). Umorzenie postępowania komorniczego może również odbyć się na wniosek, kiedy wykazana zostaje niezasadność roszczeń, pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, skierowanie egzekucji wobec niewłaściwej osobie lub gdy dłużnik posiada zabezpieczenie umożliwiające zaspokojenie żądań wierzyciela.

Zdarzają się również wypadki, kiedy komornik umarza postępowanie egzekucyjne. Po analizie sytuacji i stwierdzeniu, że egzekucja długów nie jest możliwa z uwagi na brak zasobów ze strony dłużnika. W takim wypadku komornik umarza postępowanie. Warto zaznaczyć, że umorzenie egzekucji nie likwiduje długu, a samo postępowanie może ponownie zostać wszczęte.

W przypadku prowadzenia postępowania komorniczego wobec dłużnika wartko skorzystać z profesjonalnej pomocy prawniczej. Doświadczeni specjaliści nie tylko wesprą dłużnika w procesie egzekucyjnym, ale także wiedzą jak wstrzymać egzekucję komorniczą wykorzystując do tego narzędzia prawa.

Zespół prawników z Kancelarii Prawnej LEXADVISOR przeprowadzi dłużnika przez wszystkie etapy postępowania egzekucyjnego, skupiając się na ochronie interesów majątkowych, finansowych, a w razie takich warunków faktycznych i prawnych doprowadzi do zawieszenia a nawet umorzenia postępowania komorniczego. Naszą autorską strategią pomocy w sprawach komorniczych jest obrona przed komornikiem. Dotyczy to nadzwyczajnych sytuacji, kiedy zadłużenie u komornika jest bardzo duże, a klient potrzebuje dalej działać i zarabiać pieniądze lub toczy się egzekucja z nieruchomości i jest ryzyko utraty mieszkania czy domu.

Zapewniamy doradztwo prawne w obszarze postępowania egzekucyjnego poprzez:

• ochronę prawną dłużnika w trakcie postępowania egzekucyjnego
• stosowanie środków prawnych w celu ochrony przed egzekucją: skarga na czynności komornika, powództwo przeciwegzekucyjne, zażalenie na opis i oszacowanie nieruchomości, inne środki obrony
• stosowanie środków odwoławczych od wyroków i nakazów zapłaty
• reprezentowanie klienta przed sądami i komornikami
• prowadzenie sprawy w kierunku wstrzymania czynności egzekucyjnych

Skarga na czynności komornika

Skargę n czynności komornika stosujemy w celu wstrzymania czynności komorniczych i zweryfikowania, czy te czynności nie naruszały interesów dłużnika. Skargę na komornika można składać na każdym etapie postępowania egzekucyjnego: od momentu wszczęcia egzekucji, w trakcie bieżących działań, w toku licytacji, w trakcie czynności w miejscu zamieszkania, w trakcie zajmowania składników majątku.

Powództwo przeciwegzekucyjne

Celem powództwa jest pozbawienie tytułu wykonawczego klauzuli wykonalności. Można to uzyskać wykazując, że wierzyciel po uzyskaniu wyroku, ale jeszcze przed wszczęciem egzekucji, popełnił uchybienia lub zaniedbania albo działał niezgodnie z prawem względem dłużnika. Po złożeniu powództwa prowadzone jest postępowanie sądowe, a w tym czasie czynności komornika mogą być zawieszone.

Wstrzymanie czynności komornika

Podejmujemy skuteczne sposoby w celu wstrzymania działań komornika, tj. uchyleniu zajęć egzekucyjnych, przeciwwstawieniu się wejściu komornika do mieszkania i zajęciu ruchomości, wstrzymaniu licytacji komorniczej. Naszym celem jest ochrona prawna dłużnika w postępowaniu egzekucyjnym.

(30 - liczba głosów, średnia: 3,00 z 5)

Loading...